«Облыстық стоматологиялық емхана» ШЖҚ КМК

Бүгінгі таңда ЖИТС сияқты ауру жер шарының кез келген жерінде белгілі. Оны 20-21 ғасырлардағы адамзатқа нағыз қауіп төндіретін ауқымды індет деп атаған жөн. Жыл сайын 1 желтоқсанда бүкіл әлем ЖИТС-ке қарсы күрес күнін атап өтеді. Бұл күнтізбедегі кезекті атаулы дата емес, осы жазылмас дерттен қайтыс болған миллиондаған адамды аза тұту күні.

Бүгінде әлемнің әртүрлі бөліктерінде тұратын 42 миллионнан астам адам адамның иммунитет тапшылығын тудыратын өлімге әкелетін вируспен ауырады. Күн сайын 15 мыңға жуық адам ауру санатына жатады.

1 желтоқсан, ЖИТС-ке қарсы күрес күні осы қорқынышты статистиканы тоқтатуға және бүкіл әлем бойынша індеттің таралу қарқынын төмендетуге арналған.

Бұл аурудың тарихы шамамен 35 жыл бұрын басталады. 1981 жылы AIDS немесе ЖИТС алғаш рет Америка Құрама Штаттарында хабарланды және ол адамның иммундық тапшылық вирусынан (АИТВ) туындайды. Одан кейін дүние жүзі елдерінің денсаулық сақтау басшыларының шұғыл жиналысы өтіп, онда АИТВ/ЖИТС бойынша ақпарат алмасу және әлеуметтік төзімділікті сақтау туралы келісімге қол жеткізілді.

Соңғы ғылыми зерттеулер нәтижесінде Батыс Африка індет ошағына айналғаны анықталды. 1959 жылы әлемде бірінші адам ЖИТС-тен қайтыс болды. Қалай болғанда да, бұл бірінші рет тіркелді. Вирустың тасымалдаушысы Конго тұрғыны болды. Тоғыз жылдан кейін, 1978 жылы бұл індеттің локализацияланған ошақтары бүкіл әлемде - АҚШ-та, Танзанияда, Гаитиде және Швецияда тіркелді.

1985 жылы ғалымдар иммун тапшылығы вирусы адамға қан, емшек сүті және жыныстық қатынас арқылы беріледі деген қорытындыға келді. Әзірленген сынақтың арқасында донор қаны алғаш рет иммун тапшылығы вирусының бар-жоғына тексерілді..

1987 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының ресми мәлімдемесі жарияланды, онда ЖИТС сияқты қорқынышты аурудың қоздырғышы адамда иммунитеттің жетіспеушілігін тудыратын вирус болып табылады

Дүниежүзілік ЖИТС-ке қарсы күрес күні алғаш рет 1988 жылы 1 желтоқсанда атап өтілді. Бұл дата Жер планетасында тұратын барлық адамдардың осы қорқынышты трагедиямен күресудегі бірлескен күш-жігерін білдіреді. Ағымдағы іс-шараларды ұйымдастыру, ең алдымен, алдын алу шараларын қолдауды және осы ауру туралы ақпаратқа барынша қол жеткізуді білдіреді. Әлемнің көптеген елдері 1 желтоқсан – Дүниежүзілік ЖИТС-ке қарсы күрес күні ғана емес, оған дейін және одан кейін де СПИД-пен күресуге бағытталған барлық шараларды өткізеді. Пандемияның әлемге әйгілі символы қазір халықтың көпшілігіне қызыл лента ретінде белгілі. 1 желтоқсанда, ЖИТС-ке қарсы күрес күні миллиондаған адамдар бұл аурудың салдары қаншалықты қорқынышты болатынын түсінгенінің белгісі ретінде оны киімдеріне жабыстырады.

1 желтоқсан – Халықаралық ЖИТС-ке қарсы күрес күні. Бұл дата жыл сайын бүкіл әлем жұртшылығын осы әлі жазылмайтын ауруды еске түсіріп қана қоймай, осы дерттің тасымалдаушысы болып жүргендерге төзімділік танытуға шақырады. Ал, планетада тұратын әрбір адам түсінуі керек ең бастысы - денсаулық үшін күресте алдын-алу өте маңызды.