«Облыстық стоматологиялық емхана» ШЖҚ КМК

Негізгі фактілер

• Күн сайын әлемде 1 миллионнан астам адам емделетін жыныстық жолмен берілетін инфекцияларды (ЖЖБИ) жұқтырады, олардың көпшілігі симптомсыз.
• 2020 жылы 15-49 жас аралығындағы адамдар арасында төрт емделетін ЖЖБИ – хламидиоз, гонорея, мерез немесе трихомониаздың бірімен 374 миллион жаңа инфекция тіркелді. Бағалауларға сәйкес 2022 жылы 15 пен 49 жас аралығындағы 8 миллион ересек адам мерезді жұқтырған.
• Қарапайым жыныстық герпес вирусы (ҚЖВ) инфекциясы бар адамдардың саны 15-49 жас аралығындағы 500 миллионнан астам адамды құрайды (1).
• Жыл сайын 311 000-нан астам жатыр мойны обыры адам папилломавирусының (АПВ) инфекциясы нәтижесінде қайтыс болады (2).
• Бағалаулар бойынша 2022 жылы шамамен 1,1 миллион жүкті әйел мерезді жұқтырған, соның салдарынан 390 000-нан астам жағымсыз туылу болған.
• ЖЖБИ репродуктивті денсаулыққа тікелей әсер етіп, стигмаға, бедеулікке, қатерлі ісікке және жүктілік кезіндегі асқынуларға әкеледі, сонымен қатар АИТВ жұқтыру қаупін арттырады.
• Әлемде ЖЖБИ ауыртпалығын төмендетуге кедергі келтіретін негізгі факторлардың бірі осы инфекциялардың дәріге төзімділігі болып табылады.

ЖЖБИ-дің алдын алу

Екі вирустық ЖЖБИ-ге, В гепатитіне және АПВ-ға қарсы қауіпсіз және жоғары тиімді вакциналар бар. Олардың пайда болуы ЖЖБИ алдын алу саласындағы маңызды қадам болды. 2023 жылдың аяғында АПВ-ға қарсы вакцинасы 140 елде жоспарлы иммундау бағдарламаларында қолданылды, олардың көпшілігі табысы жоғары және орташа елдер болды. Жатыр мойны обырын бүкіл әлемде қоғамдық денсаулық мәселесі ретінде жою үшін 2030 жылға қарай АПВ-ға қарсы вакцинациясымен қамту, қатерлі ісікке дейінгі зақымдануларды диагностикалау және емдеу, онкологиялық ауруларды басқару бойынша жоғары мақсаттарға қол жеткізу, содан кейін оларды ондаған жылдар бойы осы жоғары деңгейде ұстау қажет.

Жыныстық герпеске қарсы вакциналарды жасауда айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізілді, вакцинаға кандидаттардың бірқатары клиникалық сынақтардың ерте сатысында. Менингитке қарсы вакцина (MenB) гонореядан да қорғай алатыны туралы дәлелдер бар. Хламидиозға, гонореяға, мерезге және трихомониазға қарсы вакциналарды жасау үшін қосымша зерттеулер қажет.